Vorige week stond hij nog in het schap. De boterhamworst die hij al zevenentwintig jaar eet. Vandaag ziet hij hem niet staan. Hij is verwonderd. Hoe kan dat nou? Er is vast een foutje gemaakt. Beduusd loopt hij terug naar het begin van de winkel en begint opnieuw aan zijn vaste rondje. Weer is zijn worst er niet. Misschien in een nieuwe verpakking? Hij zoekt tussen de andere vleeswaren, leest de productkaartjes op de schappen. Niks. Waarom overkomt hem dit weer? Nooit is hem iets gegund.

Op zoek naar een medewerker struikelt hij over een doos prosciutto. Godverdegodver, alsof ze het erom doen. Is het nou zo moeilijk om gewone, doodnormale Hollandse worst te verkopen? Die winkeliers worden natuurlijk allemaal omgekocht door de sojalobby. Kleinzielige krentenkakkende kommaneukers. Wie is weer de dupe? Ik. Alle mensen die hier slaafs andere dingen dan worst kopen, zijn stekeblind!

Ik wil mijn worst terug.

In de halfschaduw van een herfstavond ziet hij de letters uit het boek rollen. Hij is er niet eens verbaasd over. Ze lonken naar hem. Over de voortafel liggen ze verspreid om bijeen geveegd te worden en opnieuw betekenis te krijgen. Ze waaien wat op als hij met een kop warme melk zijn stoel aan de tafel schuift. Hij opent het boek op een willekeurige bladzijde. Er ontbreken op het eerste oog geen letters. De bladspiegel lijkt mooi gevuld. Een andere bladzijde: ook compleet. 

Dan neemt hij de leren band in zijn handen en laat zijn duim als bij een stok kaarten over de snede gaan. De bladen ratelen langs de vingertop. Letters en gebroken woorden spatten alle kanten uit. Een wolk van kleine zwarte tekentjes omhult hem. Voorzichtig neemt hij een slok en kijkt om zich heen. Een eigen universum is zich aan het vormen.

Traag klonteren ze samen.

Met zijn laarzen stampt hij op de deurmat, zijn hoofd schudt hij als een natte, oude hond. Het helpt niet echt. Voor een ogenblik staat hij er verloren bij, bedenkt hoe hij dit gaat aanpakken. Tegen de voordeur slaan de slagregens. Hij herinnert zich hoe zijn vader emmers water naar hem gooide. De antraciete wolken laten nauwelijks zonlicht door. Kort hapt hij naar adem, plaatst zijn linkerhand tegen de gangkast en bukt zich om met zijn andere hand een laars uit te trekken. En nog een laars. Een aantal jaren geleden kon hij veel beter zijn evenwicht bewaren.

Zijn doorweekte jas gooit hij op de tegelvloer. Gevolgd door zijn overhemd, een T-shirt. Zijn jeans stroopt hij, tegelijk met zijn onderbroek, moeizaam van zijn benen. Een jongetje in natte sokken. De voegen tussen de vloertegels kleuren langzaam donkerder. Genadeloos verraadt de spiegel zijn blootheid.

Hij proeft water uit een roestige emmer.

Hij kan zijn ogen niet geloven. Als hij door een blind neersuizend stuk ruimtepuin tegen de grond geslagen zou zijn, had hij dat geloofwaardiger gevonden dan dit. Met openhangende mond staart hij naar zijn plantenkas. Wanneer is dit gebeurd? Alle liefde waarmee hij zijn glashuisje omringt hebben deze treurige dag niet kunnen voorkomen. Hoe, waarom? De noeste zorg, de microscopische aandacht, de genegenheid als hij over zijn kas spreekt, ze worden in hun smoel uitgelachen door de miserabele realiteit van deze dag.
​
Behoedzaam, om niet in de scherven te trappen, loopt hij nader. Het metalen staketsel is geheel verwrongen, geen ruit nog heel. Slechts met moeite kan hij de onwaarschijnlijk dikke, woekerende scheuten ontwijken. Ze moeten zich in razend tempo door het stalen geraamte gevlochten hebben, en in hun wilde, explosieve groei de kas in zijn geheel mee opgetild.

Volgens de zangvogels in de buurt is er niets opmerkelijks geschied.

Ze staart. Ze kijkt op van haar laptop en staart. Ze knijpt haar linkeroog dicht. Zonder diepte kan het een foto zijn. Zo onbeweeglijk. De bladeren van de kamerplant, de ingelijste poster waartegen hij staat, de nog ongeordende stapel papieren op de grond ernaast, zelfs de stofvlok ervoor; alle zijn ze onbeweeglijk in zichzelf en ten opzichte van elkaar. Zonder haar hoofd te bewegen draait ze haar oogballen omhoog. De lamp hangt stil aan zijn ketting. Als een gehangene in een zwijgzaam ondoordringbaar bos.

Voor een ogenblik sluit ze haar ogen. Ze denkt na, peinst misschien. Dan richt ze haar blik weer op het computerscherm. Ze ziet hoe de vingers aan het einde van haar handen razendsnel knopjes indrukken en daarmee onklare gedachten in concrete taal omzetten. Schijnbaar zonder tussenkomst van bewustzijn. Ik ben een willoze vleespop, een geconditioneerde machine. Net als de kamerplant.

Ze stoot het papieren koffiebekertje om.

Het moeten de bovenburen zijn. Dit aanhoudend, dof brommen dat al in zijn hoofd rondzong nog voor hij zijn ogen opende. Volume en frequentie ondergaan lichte fluctuaties, waardoor zijn aandacht er steeds naartoe getrokken wordt. Een scheepstoeter die is blijven hangen. Hij heeft zelfs de indruk dat het water in zijn glas erdoor in trilling wordt gebracht. De buren kent hij niet. Hij heeft geen idee of ze in staat zijn een mens zo te tergen tot hij krankzinnig is. Maar laat het ophouden.

Hij leest hardop uit een tijdschrift. Het brommen wordt er niet door verdrongen. Hij draait weemoedige operettemuziek, harder dan hij normaal betamelijk vindt. Het brommen wordt er enkel door versterkt tot een sombere grondtoon. Het glas drinkt hij leeg. Zijn hand trilt inmiddels ook, merkt hij op. Misschien hebben ze een geheim wapen uit de Koude Oorlog op de kop getikt.

Misschien stort de flat in.

Het is tijd. Sinds enkele maanden is hij het gaan beschouwen als een pathetische uitstalling. Het aanvankelijk gevoel sijpelde eruit weg. Nu rest enkel de materie. Het moment is daar om het toneel uit de weg te ruimen. Niet de pedaalemmer in natuurlijk. Dat kan hij niet. Maar wel opgeborgen, uit het zicht, ergens in een lade ofzo. Het is fris in de zitkamer. De herfst is vroeg ingezet. Het ijl fluiten rond zijn huis, de ontluisterend kale takken waren de tekenen die hem aanspoorden de laatste stap te zetten.

Hij hinkt nog steeds een beetje. Acht jaar geleden is het inmiddels. Plechtig pakt hij het kussentje waarop het doosje met de ontvleesde botjes van vier van zijn rechtertenen. Het dressoir is nu leeg, betekenisloos. Zonder dat de insecten in huis hem kunnen horen zingt hij een afscheidslied. Het is tijd.

Uit de stomp moet een nieuwe mens gaan groeien.

Ik blijf de hele dag in mijn nest liggen, ze bekijken het daar maar. Ik kan het niet. En ik wíl het ook niet meer. Ik ben het spuugzat. Punt. Dit zijn haar eerste gedachten nu ze zich bewust is wakker te zijn geworden. Ze denkt eraan en kan een gevoel van misselijkheid nauwelijks onderdrukken. Die vent met zijn vochtige toespelingen, het droog commanderen van dat wijf. En dan die twee verwende snotjong, onverzadigbaar in aandacht en brutaliteit. Ik haat ze, ik haat ze, ik haat ze allemaal. Trillend van woede bijt ze in de lakens.

Naast de deur van haar kamer rinkelt een belletje. Ze negeert de oproep. Tot tweemaal toe. ‘Jullie kammen je eigen haar maar!’ roept ze in de ruimte. Op de gang gemompel. Ze verstaan haar toch niet. Soms heeft ze spijt van haar radicale beslissing.

De stranden, terrasjes, romances, ze bestaan alleen in de brochure.

Plichtsgetrouw neuriënd besmeert hij de twee sneeën brood die hij de avond ervoor uit het vriesvak heeft gehaald en onder het omgekeerd bord heeft gelegd. De ene met oude kaas, de andere met halvarine en kersenjam. Wat zijn buurman een saai leven noemt, is voor hem een stabiel, verankerd bestaan. Langzaam en precies snijdt hij beide sneeën in acht stukjes. Met het bord in zijn linkerhand loopt hij naar de voordeur, raapt het ochtendblad van de bruine tegelvloer, kijkt tijdens het overeind komen even naar zijn gezicht in de oude garderobespiegel en neemt plaats aan de voortafel.

Hij slaat een kruis, hapt in een stuk brood. Tijdens het doornemen van de overlijdensadvertenties repeteert hij zijn ochtend. Een tweede kop thee over een kwartier, de bijkeuken bezemen tot half elf, drie boterhammen en bouillon om kwart voor één.

Daarna een dutje, wandelen en chinees opwarmen voor het journaal van zes uur.

Peinzen is zijn eerste natuur. Minstens sinds zijn kinderlijk paradijs met een daverende klap uit elkaar donderde. De eerste jaren meende hij medeverantwoordelijk te zijn. Naarmate de jaren verstreken ging schuld over in verdriet. Maar het piekeren bleef. Elke keuze waar hij voor staat – welke smaak jam te kiezen, een trui of een overhemd, verhuizen of toch verbouwen – verlamt hem. Zelfs de meest minuscule, overzichtelijke opgave wordt bezwaard door een onmenselijk gewicht. Hij vreest dat elke verkeerde beslissing rampzalige gevolgen zal hebben.

De huiver op een kruispunt te staan. Nog vóór zijn strikdiploma plots geen ouders meer hebben aan wie hij kon vragen of hij het wel goed deed. In een adolescent moment van helderheid bedacht hij er wijs aan te doen zijn peinzen vruchtbaar te maken met een studie filosofie. Hij kon niet beslissen in welke stad dat zou moeten.

Met piekeren tracht hij hen in leven te houden.