Gedeelde smart

​Ben ik nog de baas over mijn eigen leven? Wie bepaalt wat ik mag en moet? Waar ligt de grens?
Het zijn me nogal vragen. De meeste mensen, voor wie het alledaagse leven vanzelfsprekend is, worstelen bijvoorbeeld met wat ze vanavond zullen eten, waar ze deze zomer op vakantie zullen gaan en of ze zich deze keer in de uitverkoop een beetje moeten inhouden. Maar wanneer je op een kwaaie dag te maken krijgt met de professionele zorgverlening, krijg je op slag andere zorgen. Dan gaat het opeens niet meer over je vakantie of je auto, maar over hoe laat je uit bed komt en hoe vroeg je er weer in gaat, welk medicijnen en therapieën je wel of niet wilt hebben, of je gereanimeerd wilt worden. En vooral: wie dat bepaalt.
 
Soms hebben bewoners in een verpleeghuis het gevoel dat ze overgeleverd zijn aan de goede wil en het toeval. Natuurlijk zijn de verzorgenden liefdevol en zorgzaam. Maar als je voor elk wissewasje op een belletje moet drukken, omdat je er hulp bij nodig hebt, dan gaat dat onder je huid zitten. Wanneer anderen handelingen van je overnemen die je voorheen altijd zelfstandig deed, dan doet dat iets met je. Je bent de regie kwijt. Sterker nog: ben ik mezelf nog wel? En wat ben ik nog waard? Beteken ik nog iets? En voor wie dan? Op dat moment kan het gebeuren dat je gaat twijfelen aan de zin en het nut van je leven. Zo hoeft het voor mij allemaal niet meer…
 
Deze gedachten en emoties zijn heel normaal. Ze horen bij het aanpassingsproces van een nieuwe fase in je leven. Eigenlijk is het een rouwproces. Je moet loslaten wat je dierbaar en vertrouwd is, en daarmee probeer je verder te gaan. En juist over die allerbelangrijkste dingen, praten we het minst. We flappen er de hele dag vanalles uit, maar wat ons wezenlijk raakt, houden we vaak stil. We zijn bang dat het ons te veel pijn doet, dat het verdriet nooit meer over zal gaan als we erover praten, of dat we erin zullen verdrinken. De ervaring leert echter dat het zo niet werkt. Het lucht wel degelijk op. Het kan perspectief bieden en nieuwe ademruimte.
Probeer het eens. Want gedeelde smart… U weet het wel hè.